Dünya sallasın sen sağlam dur!
Takımını kur, binayı tasarla, yarışmaya katıl, depreme hazırlan!
Türkiye’de ilk kez DASK tarafından düzenlenen Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması’nın ikincisi başladı. DASK, bu yarışmayla başta inşaat mühendisi adayları olmak üzere tüm üniversite öğrencilerinde deprem bilincini ve depreme dayanıklı bina tasarımı becerisini geliştirmeyi amaçlıyor.
Yarışma 3 aşamadan oluşuyor:
• Birinci aşamada, Proje Ön Şartnamesi’ne uygun şekilde tasarlanan bina projeleri değerlendirilip ön elemeden geçecek.
• İkinci aşamada, ön elemeden geçen bina projeleri DASK’ın göndereceği malzemeler (balsa çıta ve levhalar) ile Teknik Şartname’ye uygun bir şekilde bina model maketine dönüştürülecek.
• • Son aşamada ise İstanbul’da düzenlenecek büyük yarışma finalinde bina model maketlerinin şartnameye uygunlukları ve depremi simüle eden sarsma masası üzerindeki performansları değerlendirilecek.
Sarsma masası üstündeki performansın yanı sıra bina model maketinin teknik, ekonomik ve estetik özellikleri de takımların notunu etkileyecek.
• Teknik puanlamada, binanın deprem performansının seviyesi (hissedilen sarsıntı seviyesinin ve yapısal hasarın azlığı);
• Ekonomik puanlamada, bina model maketinin ağırlığı (malzeme miktarı) ve toplam kat alanı;
• Estetik puanlamada ise mimarisi ve pazarlama stratejisi (poster ve sunum) gibi kriterler dikkate alınacak.
Yarışmanın kazananı, depreme en dayanıklı bina model maketi yapan ve aynı zamanda en yüksek toplam yıllık kazancı elde eden takım olacak.
Konsepti ve mekanizması ile birlikte Türkiye’de ve dünyada büyük yankı uyandıran DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması hem ulusal hem de uluslararası arenada konseptiyle birbirinden prestijli ödüller kazandı.
DASK Depreme Dayanıklı Tasarım Yarışması, 2003’ten beri ABD’de Deprem Mühendisliği Araştırma Enstitüsü’nün (EERI) Öğrenci Liderlik Konseyi (SLC) tarafından düzenlenen Sismik Tasarım Yarışması’nın (Seismic Design Competition) Türkiye versiyonudur.
PROJE ÖN ŞARTNAMESİ 2015
Düzenleyen: Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK)
Yarışma Web Sayfası: www.daskbinatasarimi.com
Bir Bakışta DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması
1. 5 kişilik takımını kur
2. Kat alanını maksimize ve deprem kayıplarını minimize eden çok katlı binanı tasarla
3. 4 Mayıs’a kadar projenle yarışmaya kayıt ol
4. Model maketini hazırla
5. 24 Haziran 2015’e kadar model maketini gönder
6. Ödül töreninde model maket binanı sars
Kısaca DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması
Üniversite öğrencileri arasında düzenlenecek DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı
Yarışması’na üniversitelerin lisans öğrencilerinden oluşan en fazla 5’er kişilik takımlar
başvurabilir. Takım üyelerinin çoğunluğunu inşaat mühendisliği bölümü öğrencileri
oluşturmalıdır. Aynı üniversitenin mimarlık bölümlerden en fazla 2 öğrenci takıma
dâhil olabilir. Takımlara inşaat mühendisliği bölümü öğretim üyelerinden 1 veya 2 kişi
önderlik eder.
Belirlenen kurallara göre tasarlanacak ve balsa ağacı çıtalarından ve levhalarından
imal edilecek ölçekli bina model maketleri bir seri sarsma masası testlerine tâbi
tutularak deprem performansları deneysel bir şekilde belirlenecektir.
Model maket binanın en önemli başarı faktörü depremde yıkılmamasıdır. Bunun yanı
sıra teknik, ekonomik ve estetik faktörler de ayrı birer kriter olarak takımların
performanslarını etkileyecektir. Teknik puanlamada, yapının deprem performansının
seviyesi (hissedilen sarsıntı seviyesinin ve yapısal hasarın azlığı); ekonomik
puanlamada, model maket binanın ağırlığı (malzeme miktarı) ve toplam kat alanı;
estetik puanlamada ise yapı mimarisi ve pazarlama potansiyeli (poster ve sunum) gibi
kriterler dikkate alınacaktır.
Yarışmanın kazananı bir fayda-maliyet hesabı sonucunda bulunacak en yüksek toplam
yıllık kazancı elde eden takım olacaktır.
Kurgusu itibariyle kapsamında hesap-tasarım, planlama, yapım, sunum ve fiziki test
aşamalarının yer aldığı DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması genç inşaat
mühendisi adaylarının bir ekibin üyesi olarak çalışma becerilerini geliştirici özelliği de
olan bir yarışmadır.
Yüksek bir binanın depreme dayanıklı tasarımı ve yapımının yanı sıra kullanım ve mali
kârlılık açılarından da değerlendirilmesi gerektiğinin vurgulandığı yarışma son derece
eğitici ve öğretici bir etkinliktir.
1. Giriş
Ülkemizde sosyo-ekonomik açıdan yıllardır büyük yaralar açan ve hâlâ çok önemli bir
tehdit unsuru olan şiddetli ve yıkıcı depremler ile mücadelede en etkili yöntemlerden
birisi depreme karşı dayanıklı binalar tasarlamak ve inşa etmektir. Yapıların şiddetli,
olası depremleri güvenli bir şekilde atlatması adına yapılacak her türlü çalışma
değerlidir. Düzenlenecek yarışma da bu bakımdan önem taşımaktadır. Deprem
güvenli binaların üretilmesinde önemli rol üstlenecek olan geleceğin inşaat
mühendislerinin konuyla ilgili daha iyi yetişmelerine ve deprem mühendisliğine
özendirilmesine katkılar sağlayacağına inandığımız yarışma genel anlamda toplumda
deprem bilincinin artırılması bakımından da ayrı bir öneme sahiptir.
DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması, çoğunluğu üniversitelerin inşaat
mühendisliği bölümü öğrencilerinden oluşan ekipler arasında düzenlenir. Yarışmanın
Teknik Şartname’sine göre tasarlanan ve inşa edilen ölçekli çok katlı bina modelleri
yarışma sırasında “sarsma masası” üzerinde daha önce yaşanmış 3 farklı deprem
etkisi altında test edilir. Kazanan takım, model maket binasının söz konusu deprem
etkileri altında sergilediği deprem performansı ile birlikte yukarıda açıklanan diğer
kategorilerde sağladığı puanların birlikte değerlendirilmesi ile ortaya çıkan sonuca
göre belirlenir.
1.1. DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması’nın Hedefleri
– İnşaat mühendisliği öğrencilerine depreme dayanıklı yüksek bina
tasarımı ve model yapımı aşamalarında çalışma fırsatı sunmak
– Deprem mühendisliği mesleğini tanıtmak ve öğrencileri bu alanda
uzmanlaşmaları için özendirmek
– Deprem ve depreme dayanıklı bina bilincini artırmak
1.2. Problemin Tanımı
Yarışma kapsamında İstanbul Ataşehir’de çok katlı bir otel binasına ait
projenin tasarlanarak sunulması beklenmektedir. En az 20, en çok 30 kattan
oluşacak binada mal sahibi, yapının deprem yükleri etkisindeki performansının
ve fayda/maliyet oranının yüksek olmasını beklemektedir. Ayrıca yapı
mimarisi, otel amaçlı kullanılmaya ve gün ışığından azami ölçüde
yararlanmaya elverişli olmalıdır.
Balsa ağacından model maketi yapılacak binanın deprem performansı, sarsma
masası üzerinde yapılacak testler ile belirlenecektir. Bu kapsamda model
yapıya üç farklı düzeyde kuvvetli yer hareketi uygulanacaktır. Buradaki ana
hedef can güvenliğinin sağlanabilmesi için yapının sarsıntıdan dolayı
yıkılmamasının sağlanmasıdır.
Testler sırasında yapının çatı seviyesindeki yer değiştirme ve ivmeleri
kaydedilecektir. Bu değerler yapısal ve yapısal olmayan elemanlar ile
ekipmanlarda oluşacak hasardan doğan maddi kayıpların hesaplanmasında
kullanılacaktır.
Model binanın yıkılması halinde meydana gelecek maddi kayıplar ise binanın
yıkımı, yeniden inşa edilmesi ve hizmet dışı kaldığı sürenin dikkate alınmasıyla
hesaplanacaktır. Son olarak, toplam ekonomik kaybın, depremin tekrarlanma
periyoduna bölünmesiyle her üç deprem düzeyi için yıllık deprem maliyeti
hesaplanacaktır.
Ekonomik açıdan en verimli binanın belirlenmesi için bir fayda/maliyet analizi
yapılacaktır. Bu kapsamda bina geliri, yapım ve deprem maliyetlerinin toplamı
ile karşılaştırılacaktır.
Bina Geliri: Kiraya verilecek kat alanları dikkate alınarak
hesaplanacaktır. Kira bedelleri, ticari ünitelerin yer alabileceği ilk 1-
6. katlarda en yüksek, 7-20. katlarda en düşük, 21 ve üzeri katlarda
ise bunların arasında bir değerde olacaktır. Binaya ait modelde en
büyük kat alanı 400mmx400mm; en küçük kat alanı ise
150mmx150mm olmalıdır. Ayrıca binanın 1. katı 100mm; diğer
katları ise 50mm kat yüksekliğine sahip olacak şekilde
düzenlenmelidir.
Yapım Maliyeti: Yapının ağırlığına bağlı olarak hesaplanacaktır.
Ağırlık ve boyut sınırını aşan bina modellerine maliyet arttırma
cezası verilecektir. Model maketin toplam ağırlığı taban ve çatı
plakaları dâhil en çok 2.5kg olacaktır.
Deprem Maliyeti: Binanın deprem yükleri etkisindeki
performansına bağlı olarak hesaplanacaktır. Ayrıca her bir deprem
düzeyi için yapısal analizler yapılarak, modelin maksimum çatı
ivmesi ve göreli çatı ötelemesi belirlenecektir. Hesaplanan
maksimum çatı ivmesi ve göreli çatı ötelemesi, her takımın yapısal
performans tahmin değerleri olarak sunulacak ve tahminlerin
yarışma sırasında elde edilecek olan test sonuçlarına yakınlığı
ölçüsünde takımların bina deprem maliyetleri azaltılacaktır.
Kazanma Kriteri: Yarışma başarı sıralaması, elde edilen
fayda/maliyet oranına göre belirlenecektir. Bunun dışında en iyi
mimari, sunum ve postere sahip takımlara ödül puanı verilecektir.
1.3. Yarışmaya Katılma Koşulları ve Kayıt
Yarışmaya katılmayı düşünen bütün takımların ön kayıt yaptırmaları
gerekmektedir. Ön kayıtlar yarışmanın websitesinden yapılacaktır. Ön kayıt
için son tarih 4 Mayıs 2015’tir.
Yarışmaya katılan bütün takımlar aşağıdaki koşullara mutlaka uymalıdır:
– DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması, üniversitelerin lisans
programlarında öğrenim gören öğrenciler katılabilir.
– Takım üyelerinin çoğunluğunu inşaat mühendisliği bölümü öğrencileri
oluşturmalıdır. Bir takıma aynı üniversitenin mimarlık bölümlerinden
en fazla 2 kişi katılabilir.
– Her takım en fazla 5 öğrenci ve 1 veya 2 akademik danışmandan
oluşmalıdır.
– Üniversiteler yarışmaya birden fazla öğrenci takımı ile başvurabilir.
– Takımların kayıt işlemleriyle ilgili sorularını şu adrese gönderilmelidir:
daskbinatasarimi@dask.gov.tr
1.4. Önemli Tarihler
Yarışmanın duyurusu 9 Nisan Perşembe
Proje başvurusu için son tarih 4 Mayıs Pazartesi
Seçilen takımların açıklanması, model maket malzemelerin gönderilmesi ve Teknik
Şartname’nin açıklanması 8 Mayıs Cuma
Tasarlanan model maketlerin kargo ile gönderilmesi için son tarih 24 Haziran Çarşamba
Ödül töreni 28 – 30 Haziran
DASK’ın tarihlerde değişiklik yapma hakkı saklıdır. Herhangi bir değişiklik olduğunda katılımcılara e-posta
adreslerinden duyuru yapılacaktır. Katılımcıların e-posta adreslerini düzenli bir şekilde takip etmeleri
önerilir.
1.5. Malzeme Temini
Model maket yapım malzemeleri yarışmaya katılmaya hak kazanan takımlara
DASK tarafından gönderilecektir. Takımlar sadece bina model maketinin ahşap
taban ve çatı plakalarını temin etmekle yükümlüdür. Bu plakalar ile ilgili detaylar
ve uygulanacak cezalar Teknik Şartname’de verilecektir. Organizasyon
tarafından takımlara bir paket içinde gönderilecek malzemeler aşağıda
verilmiştir:
– Balsa çıtalar (250 adet 1.000 mm uzunluğunda, 6mmx6mm kare çıta)
– Balsa levhalar (35 adet 1.000 mm uzunluğunda, 100 mm genişliğinde ve
3mm kalınlığında levha)
2. Ödüller
2.1. Yarışmanın Galibi
Yarışmada birinci olan üniversiteye deprem sarsma masası hediye edilecektir. İlk
3’e giren üniversite takımlarının öğrencilerine ise aşağıda belirtilen para ödülleri
verilecektir:
1. takım: 10.000 TL
2. takım: 5.000 TL
3. takım: 3.000 TL
2.2. Özel Ödüller
Yarışmada 4 adet özel ödül verilecektir:
– En İyi Mimari Özel Ödülü
– En İyi Deprem Performansı Özel Ödülü
– En İyi İletişim Becerisi Ödülü
– Yarışma Ruhu Ödülü
3. Yarışma Takvimi
Yarışmada aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilecektir. Faaliyet takvimi değişebilir. Takvim
websitesinde ilan edilecektir.
– Bina model maketlerinin yarışma takviminde belirtilen tarihte yarışmanın
yapılacağı yere ulaştırılması
– Taşıma esnasında hasar gören model maketlere sözlü sunumlar başlamadan
önce onarım zamanının verilmesi
– Yarışmanın birinci gününde sözlü sunumların yapılması ve teknik komitenin bina
model maketlerini Teknik Şartname’ye uygunluğunu incelemesi
– Yarışmanın ikinci gününde sarsmaların gerçekleştirilmesi
4. Ön Başvuru Proje Teklifleri
Takımlar DASK Depreme Dayanıklı Bina Tasarımı Yarışması Teknik Danışma Kurulu
üyelerince değerlendirilmek üzere bir proje teklifi sunmalıdır. Teklifler en çok iki A4
boyutlu sayfaya sığdırılacak şekilde şu bilgileri içermelidir:
– Takımdaki tüm öğrencilerin ve takım danışmanı öğretim üyelerinin bilgileri
– Tasarlanan binaya ait taşıyıcı sistem özellikleri ve geometrik bilgiler
– Mimari ve yapısal tasarım; inovasyon; sürdürülebilirlik; işlev; kalite ve binanın
çevresiyle ilişkisi benzeri kavramlara değinilerek tasarımın genel tanıtımı
Ön başvuruda sunulacak proje tekliflerinde ve hak kazanılması durumunda inşa
edilecek olan bina modelinde hiçbir şekilde yenilikçi sönüm cihazlarının kullanılmasına
izin verilmemektedir.
Yarışma finaline kalmaya hak kazanılması durumunda, proje teklifinde hazırlanan
tasarımda bildirilen kat adetleri en çok 1 kat olarak revize edilebilir. Benzer olarak
proje teklifinde verilen tasarım ölçüleri, en çok %20 değiştirilebilir.
Yukarıda belirtilen hususları içermeyen başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır.
Önemli Not: Proje teklifleri, Proje Ön Şartnamesi göz önünde bulundurularak
hazırlanmalıdır. Model maket binaların yapılması esnasında ileri tarihte açıklanacak
Teknik Şartname göz önünde bulundurulmalıdır.
5. Kural Açıklamaları
Kurallar hakkındaki bütün açıklama talepleri ve bunlara verilen yanıtlar yarışmanın
websitesinde yayınlanacaktır.
Kural açıklama isteğinde bulunmak için websitesindeki form doldurmalıdır. Soru
göndermeden önce yarışma kurallarını ve kılavuzunu iyice okuduğunuzdan emin
olunuz.
Açıklama sayfası güncellendiğinde takım danışmanlarına e-posta ile haber verilecektir.
DASK bu yarışmanın kurallarını ve şartnamesini önceden duyurmak koşulu ile istediği
an değiştirme hakkını saklı tutar.
6. Jüri, Teknik Danışma Kurulu ve İtirazlar
Yarışmaya gelen başvurular ve bina model maketleri Jüri ve Teknik Danışma Kurulu
tarafından incelenecektir. Jüri ve Teknik Danışma Kurulu’nun sorumlulukları aşağıda
detaylıca belirtilmiştir.
Teknik Danışma Kurulu
– Yarışmayla ilgili takımlardan gelen teknik soruların yanıtlanması
– Proje ön başvuruların değerlendirilmesi ve finale kalan takımların belirlenmesi
– Bina model maketlerinin Teknik Şartname’ye uygunluğunun incelenmesi
– Sarsma masası testlerinin gerçekleştirilmesi ve fayda/maliyet analizlerinin
yapılması
Jüri
– Model maketlerin mimari ve poster sunumu açısından incelenmesi ve
puanlandırılması
– Final günü yapılacak sunumların değerlendirilmesi
Kuralların yorumlanması ve yarışmanın idaresi konusunda Teknik Danışma Kurulu ve
Jüri tam yetki sahibidir. Puanlama ve kararlardan Teknik Danışma Kurulu ve Jüri
sorumludur. Teknik Danışma Kurulu ve Jürinin verdiği bütün kararlar kesindir.
http://www.daskbinatasarimi.com/
