Dijital teknoloji kullanımının sürekli arttığı bu dönemde, hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelen bu teknolojiler hem yetişkinler hem de çocuklar üzerinde olumsuz etkiler bırakmaktadır.
Ekran bağımlılığının artmasıyla birlikte yüz yüze iletişim ve grup oyunları azalmış tek başına oynanan oyunlar ise artmıştır.
Teknolojik cihazlarda oynanan oyunların eğlenceli ve merak uyandırıcı olması, teknolojiyle geçirilen sürenin artmasına neden olarak bir çok problemlere yol açmaktadır.
Bu problemlerin bilincinde olarak çözüm üretmek daha etkili olacaktır.
Gelin hep beraber çocuklarımızın teknolojiden daha az zarar görmesi için neler yapabileceğimize bir göz atalım!
Uzmanlar 2 yaş altındaki çocukları kesinlikle dijital cihazlardan uzak tutmamız gerektiğini söylüyor. Aileler, bazen çocukların yemek yemesi için bazen oyalanması için çocukları dijital teknolojiler ile baş başa bırakıyor. Çocukların erken yaşta dijital teknoloji ile tanışması dikkat dağınıklığı problemlerine , davranış bozukluğuna, dil becerisinin kazanılamamasına, yaratıcılık ve hayal gücünün gelişememesine sebep olmaktadır. Davranışsal ve psikolojik zararların yanı sıra fiziksel aktivite eksikliğine bağlı gelişim sorunları, duruş bozuklukları, göz kuruması, baş ağrısı gibi bedensel problemler de ortaya çıkıyor.
Çocuklar; en hareketli ve enerjik olmaları gereken dönemde hareketsiz kalarak enerjilerini boşaltamadıklarından dolayı, çevrelerine saldırgan ve zarar verici eylemlerde bulunuyor.
Dijital oyunlardaki cazibeli içerikten dolayı çocuklar gerçek hayatta tatmin olamıyor hiç bir şeyden memnun kalmıyorlar. Oyunlar çocukların ödül ceza mekanizmalarını bozarak ödül yetmezliği sendromu yaşamalarına sebep oluyor.
Peki çocukları bu zararlardan koruyabilmek için neler yapabiliriz?
- Aileler olarak çocukların teknoloji kullanımına karşı yasaklayıcı bir tutum sergilemek onları kötü etkileyeceğinden ve teknolojiye olan bağlılıklarını arttıracağından dolayı öncelikle yasaklayıcı değil sınırlandırıcı ve rehber olmalıyız. Çocukların teknoloji ile geçirdikleri süreyi birlikte konuşarak belirleyin. Onların da bu konuda fikrini alarak ortak bir karara varın.
- Tüm cihazları her gece belli bir saatte yatak odasından çıkarın. Saat kaç olursa olsun yatmadan yarım saat önce tüm cihazlar ile vedalaşın.
- Liseye kadar sosyal medya hesabı açmalarına müsade etmeyin.
- Teknolojiyi çocuklara bir ödül veya ceza olarak sunmayın. Örneğin; Eğer ödevlerini bitirirsen telefonda oyun oynabilirsin gibi bir şart koşmayın. Bu çocukların dışsal motivasyon ile ödevlerini yapmalarına ve sadece ödüle ulaşmak için görevi tamamlamasına neden olmaktadır.
- Bir kural belirlediyseniz mutlaka onu siz de uygulayın. Örneğin çocuğunuza telefon ile oynama kitap oku gibi bir ikazda bulunup siz telefonu elinizden düşürmüyorsanız yaptıklarınız ve söyledikleriniz arasında bir tutarsızlık oluşur ve sözlerinizin önemi kalmaz.
- Her şeyden önce çocukların teknolojiye bağımlı olmasını engellemek emek ister. Çocukların ekrandan kopup sizinle ortak bir aktivite yapması için onlara zaman ayırmalısınız.
Yararlanılan Kaynaklar:
R.Mustafaoğlu, E.Zirek, Z.Yasacı, A.Özdinçler. Dijital Teknoloji Kullanımının Çocukların Gelişimi ve Sağlığı Üzerine Olumsuz Etkileri Araştırma Makalesi (2018)
A.Ertemel, G.Aydın. Dijital Ekonomide Teknoloji Bağımlılığı ve Çözüm Önerileri Araştırma Makalesi (2018)
Fotoğraf: School photo created by pressfoto – www.freepik.com
