SU EKOSİSTEMLERİNDE BULUNAN AĞIR METALLERİN POLİSAKKARİTLER TARAFINDAN
ABSORBLANDIĞINI SNELL YASASI VE IŞIK ŞİDDETİ ÖLÇÜMÜYLE GÖSTERİLMESİ
Biyoloji Projesi
Danışman
Döndü ÜNALDI
Proje Öğrencileri
Melis DOĞRUSÖZ
Ezgi ULUSOY
Günümüzde su, okyanus ve kara ekosistemlerindeki kirliliğinin en büyük sorumlularından biri ağır metal salınımıdır. Sanayi devrimiyle birlikte artan fabrikalar, egzoz dumanları atmosferdeki ağır metal salınımını arttırmıştır. Bu da canlı sistemler tarafından ya aerosol olarak solunmakta ya da besin zinciri tarafından organizmalarda birikme yapmaktadır. Bu salınım ve birikim, kısa ya da uzun vadede bitkilere, insanlara ve ekosistemlere büyük zarar vermektedir. Ağır metal gideriminde elektrokimyasal yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerin tamamı ileri teknoloji gerektirdiğinden geniş su ekosistemlerinde kullanılması pratikte mümkün olmamaktadır. Ağır metal içeren atık suların arıtımında iki hedef vardır. Birincisi altın, gümüş ve platin gibi ticari değere sahip paslanmaz metallerin geri kazanımı; ikincisi ise canlı sistemleri ve çevresi için çok küçük derişimlerde bile son derece toksik olan civa, bakır, kurşun, nikel ve çinko gibi ağır metallerin sulardan uzaklaştırılmasıdır. Bizde özellikle ikinci amaçla, çalışmamızda, fizik alanında kullanılan dedektör, derecelendirilmiş ray, ara birim ve doğal absorbanlar kullanarak maliyeti düşürmeyi amaçladık.
Absorbanlarımızın (kitin, buğday kepeği ve pirinç kepeği) ağır metalleri çektiğini Snell yasasını kullanarak ve ışık şiddetini ölçerek gözlemledik. Kullandığımız absorbanların sıvı içindeki ağır metali çekmesi sayesinde ışık şiddeti değerlerinin arttığını gözlemledik. Ayrıca Snell yasasını kullanarak, ağır metal miktarının azaldığını sıvı içinde kırılan ışının kırılma indislerini hesaplayarak gözlemledik. Böylece deney sonunda, kullandı¬ğımız doğal absorbanların, ortamdaki ağır metal miktarını azalttığını Snell yasası ve ışık şiddeti ölçümlerini kullanarak kanıtlamış olduk. Literatürde var olan diğer çalışmalardan farklı olarak daha önce kullanılmamış bir yöntemle, çok daha az maliyetli ve doğada var olan malzemelerin kullanıldığı bir sistem geliştirmiş olduk.
