BİYOLOJİ PROJESİ – ALEV DİKENİ MEYVELERİNİN BİYOSORPSİYON DAVRANIŞINDAN YARARLANARAK ENDÜSTRİYEL ATIK SULARDA BULUNAN METİLEN MAVİSİ

ALEV DİKENİ (PYRACANTHA COCCİNEA) MEYVELERİNİN BİYOSORPSİYON
DAVRANIŞINDAN YARARLANARAK ENDÜSTRİYEL ATIK SULARDA BULUNAN
METİLEN MAVİSİ, MALAHİT YEŞİLİ VE KONGO KIRMIZISI BOYALARININ
GİDERİLMESİ

12. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması – TÜBİTAK
BİYOLOJİ PROJESİ

Endüstriyel atık sularda bulunan çevreye ve canlıların sağlığına zararlı boya maddelerinin
giderilmesi için verimli, doğa dostu, kolay, düşük maliyetli ve uygulanabilir metotların geliştirilmesi
çok önemlidir. Yaygın olarak kullanılan boyaların, endüstriyel atık sulardan temizlenmesi için yeni
bir metot geliştirmeyi amaçlayan bu çalışmada, metilen mavisi, malahit yeşili ve kongo kırmızısı
boyalarının farklı konsantrasyonlarda çözeltileri hazırlandı. Çift ışın yollu spektrofotometre cihazıyla
ultraviyole- görünür bölge moleküler absorpsiyon spektroskopisi ölçümleri yapıldı. Alev dikeni
numunesi içeren ve içermeyen boyalı su örneklerinde, absorpsiyon piklerinin şiddetindeki farklar
incelendi. Absorpsiyon pikinin şiddeti, sıvı numunedeki boyanın konsantrasyonu ile doğru orantılıdır.
Bu nedenle, alev dikeni eklenen numunelerde boyanın absorpsiyon pikinin şiddetinin daha düşük
olması; bu numunelerdeki boya konsantrasyonun, alev dikeni içermeyen referans çözeltilerdeki
boya konsantrasyonundan daha düşük olduğu anlamına gelir. Bu durum, boyanın bir kısmının alev
dikeni bitkisinin meyveleri tarafından adsorbe edildiğini kanıtlamaktadır.

Deneysel bulguların ışığında, alev dikeni bitkisinin kırmızı meyvelerinin, biyosorpsiyon davranışı
gösterdiği ve adsorpsiyon yoluyla boya gideriminde elverişli bir biyokütle olarak kullanılabileceği
tespit edildi. Alev dikeni Pyracantha coccinea bitkisinin kırmızı meyveleri, herhangi bir ekstrem
şartın sağlanması dahi gerekmeksizin mükemmel biyosorpsiyon özelliği göstermektedir. Metilen
mavisi, malahit yeşili ve kongo kırmızısı boyaları %100 (ve yakın) verimle başarılı bir şekilde giderildi.
Projeden elde edilen verimli sonuçlar neticesinde, projenin devamı niteliğinde birtakım çalışmalar
yapılması planlanmaktadır. Bu çalışmalar; pH ve sıcaklık değişimlerinin biyosorpsiyon verimine
etkisinin araştırılması, metil oranj ve nötral kırmızı gibi farklı endüstriyel atık boyalarda alev dikeni
bitkisinin meyvelerinin biyosorpsiyon davranışı gösterip göstermediğinin araştırılması, alev dikeni
bitkisi ile ağır metal biyosorpsiyonunun araştırılması, düşük alev dikeni konsantrasyonlarında
biyosorpsiyon davranışının limitlerinin araştırılmasıdır.

İdil BÜYÜKGÖLCİGEZLİ

Danışman
Şengül Tuğba Özeken BERBER