2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Proje Yarışması
BİYOLOJİ ÖĞRENCİ PROJESİ
DENİZ KABUKLARININ ÇELTİK (ORYZA SATİVA)
BİTKİSİNİN GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİSİ
Öğrenci: GÖKÇE SU ERDEM
Danışman: MEHMET FİDAN
Deniz kabukları midye, istiridye, deniz salyangozu ve deniz dişi gibi
kabuğu olan yumuşakçaların sahile vuran ya da denizin dibinde kalan
terk ettikleri kabuklarıdır. Tüm dünyada, deniz ürünleri üreticisi şirketler
tarafından büyük miktarlardaki yengeç ve karides kabuğu
değerlendirilmeden çevreye atılmaktadır. Son yıllarda kabuklu su
ürünleri çürümeye bırakılmak yerine, kimyasal ya da biyolojik
yöntemlerle yeniden değerlendirilmekte ve atıklardan yeni ürünler elde
edilmektedir. Çalışmada ülkemiz Karadeniz Bölgesinin sahil
bölgelerinden topladığımız farklı deniz kabuğu çeşitlerinin çeltik
bitkisinin gelişim üzerine etkisi araştırılmıştır. Sahilden toplanan farklı
türlerde deniz kabukları laboratuvara getirilerek ilk olarak, kabukların
üzerlerinde bulunan tuz, kum ve diğer maddelerden arındırılmıştır ve bir
süre saf su içerisinde bekletilmiştir. Öğütücü kullanılarak kabuklar
öğütülmüş ve etüvde kurutulmuştur. Ardından elekten geçirilmiş ve
çalışmada kullanılmak üzere desikatörde soğutulduktan sonra hava
almayacak şekilde cam kaplara yerleştirilmiştir. Elde edilen deniz
kabuklarının %1.25, %2,5, %5 ve %10 oranında stok çözeltileri
oluşturulmuştur. Osmancık 97 çeltiğinin gelişimini incelemek amacıyla
çeltik tohumlarının bulunduğu ortama belirli oranlarda deniz kabuğu
tozu ilave edilmiştir. 4 hafta süresince bitkinin gelişimi parametreleri
izlenmiştir. Sonuçlar incelendiğinde kontrol grubunda bitkilerin
ortalama gövde uzunluğu 5,7±0,7 cm iken deney gruplarında en yüksek
gövde uzunluğuna %2,5 oranında deniz kabuğu içeren ortamda
9.6±0.15cm olarak tespit edilmiştir. Kontrol grubunda ortalama kök
ağırlığı 2.1±0.2g iken deney gruplarında yine en yüksek kök ağırlığına
%5 oranında deniz kabuğu tozu içeren ortamda rastlanılmıştır. Bitkinin
toplam kuru ağırlığı incelendiğinde ise kontrol grubu bireylerinde
ortalama kuru ağırlık 7.8±0.18g iken deney gruplarında ise en yüksek
ortalama ağrılığa %2,5 oranında 11.2±0.19g deniz kabuğu tozu içeren
ortamlarda rastlanmıştır. Deney gruplarına eklenen deniz kabuğu
tozlarının toprağın pH’sını artırarak verimi artırdığını düşünüyoruz.
