2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Proje Yarışması
BİYOLOJİ ÖĞRENCİ PROJESİ
ÇAKŞIR OTUNUN (FERULA ORİENTALİS) MİTOZ
BÖLÜNME ÜZERİNE ETKİSİ
Öğrenci: BÜŞRA BATUR Öğrenci: ÜMMÜGÜLSÜM SAVAŞ
Danışman: HAMZA ALBAYRAK
Bu araştırmada başta Doğu Anadolu bölgesi olmak üzere dünyanın pek
çok bölgesinde yetişen çakşır (Ferula Communis) bitkisinin mitoz
bölünmeye etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. Araştırmada doğal
ortamından çakşır bitkisi toplanarak bitkinin kök, gövde ve yaprakları
çeşme suyu içerisinde bir gün boyunca bekletilerek ayrı ayrı çözeltiler
hazırlanmıştır. Elde edilen çözeltiler kullanılarak fasulye tohumlarının
çimlenmesi sağlanmıştır. Çimlenme için özdeş saksılara ekilen
tohumlar 4 gün ara ile sulanarak çimlenme süreleri belirlenmiştir.
Çimlenme sonuçları bitkinin her üç kısmından elde edilen çözeltilerin
çimlenme sürecini hızlandırdığı ve 15 gün sonunda daha fazla
çimlenme sağladığını göstermiştir. Çalışmada kontrol gruplu deneysel
yöntem kullanılmıştır. Çakşır bitkisinin mitoz bölünme üzerine etkisini
belirlemek için allium testi uygulanmıştır. 5 g çakşır kökü 500 ml
çeşme suyu içerisinde bir gün boyunca bekletilerek elde edilen özütten
%5, %10, %15 ve %30’luk çözeltiler hazırlanmıştır. Deney grupları ve
çeşme suyu ile hazırlanmış kontrol grubu içerisine soğan (Allium Cepa
L.) bitkisi 3 gün boyunca bekletilerek köklenmesi sağlanmıştır. Kök
hücreleri asetokarmin boyası ile boyandıktan sonra mikroskop ile
incelenerek mitoz bölünme evreleri araştırılmıştır. Mikroskobik
inceleme sonucunda kök hücrelerinde kontrol grubuna kıyasla deney
gruplarında mitoz bölünmenin daha fazla olduğu, deney gruplarında
anafaz, telofaz gibi evrelerin daha çok sayıda olduğu gözlenmiştir.
Yapılan işlemlere bağlı olarak çakşır bitkisi mitoz bölünmeyi artırıcı bir
etkiye sahiptir. Bu bitki başta topraksız tarım faaliyetleri olmak üzere
farklı alanlarda kullanımın araştırılması önerilmiştir.
