BİTLİS YÖRESİNE AİT YEMEKLERİN ENERJİ VE BESİN DEĞERLERİ

Ana Alan: BİYOLOJİ
Tematik Alan: Sağlıklı Beslenme

BİTLİS YÖRESİNE AİT YEMEKLERİN ENERJİ VE BESİN
DEĞERLERİ İLE SAĞLIKLI BESLENME AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ

Öğrenci: İNCİSU UÇMAK
Danışman: YUSUF DEMİRKOL

Bitlis, Doğu Anadolu bölgesinin en zengin mutfağına sahip illerinden
biridir. Bu ilde tüketilen temel besin öğeleri et, tahıl ve sebzeden
oluşmaktadır. Bu besin öğeleri aynı zamanda bazı bölge illerinin de
temel öğünlerini oluşturmaktadır. İlde süt ürünleri(otlu peynir vb.), etli
yemekler (büryan, avşor, işkembe vb.), bulgur yemekleri (içli köfte,
katıklı dolma, ciğer taplaması vb.), çorbalar (gebol, ayran aşı, çortu aşı
vb.) ve kurutulmuş gıdalar gibi birçok yöresel zengin mutfak ürünleri
vardır. Bitlis’te yapılan en yaygın yemeklerden olan büryan kebabı, ciğer
taplaması, içli köfte, katıklı dolma ve gebol standart yemek tarifelerine
göre birer porsiyonları için kullanılan malzemeler ve miktarlarına göre
içerdiği enerji ve besin değerleri incelenmiştir. Elde edilen verilerin
dengeli ve yeterli beslenme için gerekli olan mikro ve makro besin
öğeleri gereksinimlerini hangi oranda karşıladığı ortaya çıkarılmıştır.
Elde edilen sonuçlara göre Bitlis yöresel yemeklerinin bir
porsiyonlarının enerji ortalaması 2018 kcal olup tek başına bir günlük
enerji gereksinimini karşılamak üzeredir. Tüm yemeklerin A vitamini, B1
vitamini, B2 vitamini, B3 vitamini, B6 vitamini, C vitamini, magnezyum,
demir, bakır ve protein gereksinimleri % 10 ‘ün üzerinde
karşılamaktadır. Yöresel yemeklerimizin çoğunda tahıllar ile birlikte et
kullanılması proteinin biyo- yararlılığını arttırmaktadır. Projemizde
sadece yöresel yemeklerin enerji ve besin öğesi gereksinimleri
hesaplanmıştır. Bu nedenle bazı gereksinimlerin yeterince
karşılanmadığı gözlenmektedir. Fakat bu yemeklerle birlikte tüketilecek
diğer besinler (su, ekmek, salata, çorba vb.) gereksinimlerini
karşılamaya yetecektir.