Otizm spektrum bozukluğu (OSB), erken çocukluk döneminde ortaya çıkıp yaşam boyu devam eden nöro-gelişimsel bir bozukluktur. Otizm spektrum bozukluğunun belirtileri kişiden kişiye farklılık göstererek geniş bir yelpazeden oluşur. Bu yüzden hastalık değil, bozukluk olarak ifade edilir. Fakat sosyal-iletişimsel alandaki yetersizlikler ve tekrarlayıcı davranışlar en yaygın belirtileridir.
OSB’nin nedenleri tam olarak aydınlatılmasa da çevresel ve genetik faktörlerin etkileşiminin rol oynadığı bilinmektedir. Yapılan araştırmalarda otistik çocukların ailesinde ve akrabalarında genetik, psikiyatrik, nörolojik veya gelişimsel hastalık görüldüğü bilgisine saptanmıştır. Ayrıca yaşın ilerlemesiyle gen mutasyonunun arttığı ve bu sebeple baba yaşının OSB’ye etkisi olabileceği düşünülmektedir.
Yapılan araştırmalarda ağır metal olan civanın OSB’yi etkilediği bilgisine ulaşılmıştır. Thimerosal, aşıların raf ömrünü uzatmak için aşıların içinde bulunan bir cıvadır. 2000’li yıllarda otizmin risk seviyesini yükselten bir madde olduğu ve maddenin aşılardan kaldırılması gerektiği fikri ABD’li bir hekim tarafından ortaya atılmıştır. Daha sonra ABD’li hekim sahte bir makale yayımlayarak içinde thimerosal maddesi bulunmayan aşıları üreterek satışa çıkarmış ve tüm dünyaya bu söylem yayılmıştır. Sonradan hekimin kendi ilaçlarını pazarlama amacıyla sahte bir çalışma yaptığı ortaya çıkmıştır. Ülkemize ise bu bilgi 2010’lu yıllarda gelmiş olup iki hekim -bu kişilerden birisi Prof.Dr. Ahmet Aydın- bu görüş desteklenmiştir. Sonuç olarak aileler OSB eğitimlerinin işe yaramadığını düşünüp bu hekimlere tedavi için başvurmuştur.
Peki aşılar gerçekten OSB’yi tetikliyor mu?
Yapılan çalışmalar thimerosal içeren ve içermeyen aşı uygulanan çocuklar arasında OSB gelişimi açısından fark olmadığını göstermiştir. Ayrıca aşıdan thimerosal maddesi çıkarıldıktan sonraki yıllarda otizm görülme sıklığında da artış görülmüştür. Thimerosal otizme yol açsaydı, aşıdan çıkarıldıktan sonra otizm gelişme oranında düşüş olması beklenirdi.
Dünya Sağlık Örgütü, aşıların içindeki thimerosal maddesinin yeni doğan, çocuk veya yetişkinler için toksik olmadığını bildirmektedir. Yine ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri tarafından yapılan çalışmalarda thimerosal içeren aşıların OSB’ye yol açmadığı gösterilmiştir. OSB, nedenleri halen aydınlatılmamış olan bir gelişimsel bozukluktur.
Kaynak:
