4006 BİLİM FUARLARIYLA İLGİLİ BELLİ BAŞLI PROBLEMLER VE ÖNERİLER

1) Öğretmenlerin alacakları ücretler
A) TÜBİTAK, 4006 bütçesini arttırabilir ve içerisine öğretmenler için de ödenek koyabilir. Bu ödeneğin miktarı için de % belirleyebilir. Proje bütçesinin % …. Şu kadarı katkı amaçlı öğretmenlere verilir, gibi.
B) Öğretmenlere tanınan egzersiz hakkını bazı okullarda müdürler, MEM’ler onaylamıyor. Bunu ortadan kaldıracak emredici bir yazı MEB tarafından il MEM’lere yazılabilir.
2) MEM’ler 4006 Bilim Fuarlarını Sahiplenmiyorlar. Çünkü onlara göre TEOG ve YGS – LYS daha önemli. Aynı şekilde bir kısım veliler de aynı tutum ve davranış içindeler.
A) 4006’lar, MEB’den tamamen ayrı şekilde 4004 gibi yapılabilir. Bölgelere göre 15 veya 25 proje bir proje olarak kabul edilebilir ve bunlara bir ödenek gönderilir. Yani, 5 ve 6. Bölge okullarından toplam 15 proje bir proje, diğerlerinden 25 proje bir proje kabul edilebilir ve buna göre MEM’lerden bağımsız ödenek gönderilebilir.
B) 4006’lar MEB’le beraber yapılmaya devam eder ama İllerdeki İl AR-GE biriminden bir veya iki kişi bu işin ildeki muhatabı olur, il koordinatörü olur, ona da MEB ayrıca bir ek ders verir veya TÜBİTAK ödeme yapar. Bu kişi de o ildeki bütün okullara bu projeyi duyurmakla, imkanı olanlara yaptırmakla, işleyişi takip etmekle MEB ve TÜBİTAK’a karşı sorumlu olabilir.
C) MEB, 4006 Fuarlarına katılan öğretmen ve öğrenciler için teşvik edici bir unsur geliştirebilir. Öğretmenler için tayinlerde vb. artı puan uygulayabilir. Öğrenciler için de TEOG veya YGS – LYS’de ya da genel ortalamada, diploma notunda vb. teşvik edici bir not, puan verebilir.
D) 4006’lar MEB’den ayrı yapılamazlar. Çünkü bu defa yetkililer, her türlü zorluğu çıkarabilirler.
3) 4006 Bilim Fuarlarının Denetimleri ve Denetmenleri Yetersiz
A) TÜBİTAK, fuar denetimlerini tamamen üniversite hocalarına vermeli ve hocalarımız da yönlendirici denetimler yapmalılar. Projelerin gelişmeye müsait yönlerine dikkat çekmeliler ve proje yapan öğrenci ve öğretmenlerle yönlendirici konuşmalar yapmalılar. Ciddi projeleri not almalı ve TÜBİTAK’a iletmeliler. TÜBİTAK da bunları ayrıca değerlendirmeli.
B) 4006 Bilim Fuarlarının Denetimleri İl AR-GE’lere verilmeli. Çünkü il AR-GE biriminin görev tanımına en uygun çalışma 4006 Bilim Fuarlarıdır. Diğer yandan il AR-GE yapısı gereği ilin tamamını bilir, fuar takvimlerini ona göre hazırlar.
C) 4006’larda denetim olmamalı. Zaten adı üstünde verilen para “hibe”. Dolayısı ile denetim yapmaya ne gerek var. Yapılan denetimlerin nasıl olsa “reddetme” gibi bir ihtimali yok, o halde niye denetim yapılıyor ki…
D) 4006’ların denetimi genel anlamda Teknoloji – Tasarım ve FKB grubu öğretmenlere verilmeli. Çünkü yapılan projeler genel anlamda bu grup öğretmenlere hitap eden projelerdir. Bu öğretmenlerden gönüllüleri daha önce eğitip, daha sonra denetmen yapmak lazım.
4) 4006’ya baş vuranlar (yürütücü olanlar) 4007’ye başvuramıyorlar.
A) 4006’ya başvuranlar, 4004, 4005, 4007’ye diğer şartları tutuyorsa, başvurabilmeliler…
5) Orijinal Projelere Sahip Çıkılmıyor.
A) Denetim mekanizması, orijinal projeleri doğrudan TÜBİTAK’a bildirmeli ve TÜBİTAK da bunlarla ilgilenmeli. Gerçekten orijinalse patent vb. konularda gerekli yönlendirmeler yapılmalı, bu tür projeler için ilave ödül sistemi ( Para, puan vb.) getirilmelidir.
6) 4006 Bilim Fuarı projeleri yarışma formatında olabilir ve her ilçenin en iyi üçü ilde yarışarak il birincisi, bunlar da Türkiye finali için yarışabilirler ve bunlar için de ayrıca ödül (puan veya para) verilebilir.
A) Bu oldukça iyi bir fikir. Böylece projeler daha kaliteli, süreç de daha heyecanlı olur. Öğrenci ve öğretmenler daha fazla gayret gösterirler.
B) 4006’lar yarış formatına sokulmamalı ve bu haliyle devam etmeli. Herkes, yarış havası olmadan kendi gücü nispetinde okulunda projelerini sergilemeli. 4006’nın amacı, bilimsel merakı yaygınlaştırmak. Yarışma olursa bu amacından sapar. Zaten Bu Benim Eserim adlı yarışma var.
7) MEB, hiç beklenmedik zamanda tayinler yapıyor ve böylece 4006 çalışmaları yarım kalabiliyor.
A) MEB, zorunlu olmadıkça dönem içinde tayin, görevlendirme vb. yapmamalı. Böylece proje çalışmalarında görev alan, alacak öğretmenlerin yer değiştirmesi önlenebilir ve proje çalışmaları daha sağlıklı yürütülebilir.
B) TÜBİTAK sözleşme maddelerine, tayin durumları için ilave maddeler koymalı ve proje parası hesabına yattıktan sonra bile yer değiştiren yürütücü için çözüm bulmalı ve para diğer proje sorumlusunun hesabına aktarılabilmeli.
8) 4006 Projeleri için öğretmenlerin hesabına yatırılan para sanki okula harcanmak zorundaymış gibi algılanıyor ve müdürler mobbing uyguluyorlar.
A) Bu para, TÜBİTAK tarafından veriliyor ve proje harcamaları için veriliyor. Paranın tamamının projelerde harcanmadığı da bir gerçek. Okulda bir komisyon kurulabilir ve proje için harcanan tespit edilip, kalanı okul için gerekli görülen bir yere harcanabilir.
B) Okulda 4006’la uğraşan birkaç öğretmen oluyor. Diğer öğretmenler ve idarecilerin pek çoğu bu işe sıcak bakmıyor. Dolayısı ile bize verilen paranın artanının okula, okulla ilgili bir yere harcanmasına projede görev alan öğretmenler ve öğrenciler karar vermeliler
C) Proje parası okul müdürünün hesabına yatırılmalı ve harcamalar oradan yapılmalı. Aksi takdirde öğretmen müdürü ve dediklerini dikkate almıyor. Okulda bir komisyon kurularak bu paralar harcanabilir.
D) Bakanlıkla görüşülerek yasal boşluk doldurulur ve okulun tüzel kişiliği için bir hesap açılır, TÜBİTAK da kendi mevzuatına uygun olarak parayı oraya aktarır, para bir komisyon marifetiyle ilgili yerlere harcanabilir.
9) İl, ilçe MEM’ler, okul müdürleri 4006 görevlendirmeleri için politik davranıyorlar.
A) Yetkililer, gelecek parayı kendi isteklerinde kullanabilmek için veya kendi sendikasından olanların reklamını yaptırmak için ilgisi olmayan öğretmenleri bu iş için görevlendiriyorlar. Bu öğretmenler de branşları veya yapıları gereği organize edemiyorlar.
B) Yetkililer, bu iş için çalışacak arkadaşlarla aynı sendikada veya aynı görüşte değillerse zorluk çıkarıyorlar. Egzersizlerini onaylamıyorlar, onaylasalar da işi yokuşa sürüp, en olmayacak saatler için izin veriyorlar.
10) 4006 İçin halen yeterli tanıtım yok. İl MEM’ler yeteri kadar ilgilenmiyorlar.
A) İl AR-GE’lerden bir veya iki kişi temsilci yapılabilir.
B) MEB’in müdürler, müdür yardımcıları ve öğretmenler için düzenledikleri hizmetiçi eğitim seminerlerinde TÜBİTAK yetkilileri tanıtım yapabilirler.
C) Genel Müdürlükler kanalıyla çağrı öncesi mailler atılabilir ama önemli olan takip edilmektir.
D) TÜBİTAK adını duyan öğretmenler, “çok bilimsel şeyler istiyordur” algısı ile yanaşmak bile istemiyorlar. 4006’ların, diğer bilimsel projelerden farklı olduğunun vurgulanması, bu şekilde tanıtılması lazım.
11) 4006’lar sadece Fen ve Matematik’le ilgiliymiş bir algılama var.
A) Tanıtımlarda her branşın katkı yapabileceği vurgulabilir.
B) Yayımlanan kılavuzlarda diğer branşlardan da projeler yapılabileceği daha net vurgulanabilir.
12) 4006 Bilim Fuarı etkinliği için TÜBİTAK ve MEB ortaklaşa veya TÜBİTAK, öğretmenlere yönelik eğitim çalışması yapmalı ve 4006 nedir, ne değildir’i anlatmalı.
A) Pek çok arkadaş içeriğini tam bilmediği için çok çok üst şeyler sanıp uzak duruyor.
B) Bazı arkadaşlar da çok hafife alıyorlar ve çok sıradan şeyleri her yıl sergiliyorlar.
C) Bu eğitimler yüz yüze olabileceği gibi interaktif şekilde de olabilir.